Kısaca dünyayı ne kadar kirletebiliyoruz hesabı anlamına gelen bu deyim ilgimi çektiği için paylaşmak istedim.

Küresel ısınma ile iç içe olan bir durum ancak ayrıca ele alınmış. Oldukça ilginç ölçümler var.

ABD, Japonya gibi sanayi toplumları daha fazla ülke, aile, bireysel karbon ayak izine sahip. Ancak Uganda gibi afrika ülkelerinin bazılarında karbon ayak izi daha düşük. Türkiye orta sıralarda yer alıyor.

Birincil karbon ayak izi; Bireyin günlük hayatında oluşturduğu karbon miktarı ( ulaşım, beslenme, ısınma, atıklar vs. ) ile belirleniyor.

İkincil karbon ayak izi; Kullandığımız ürünlerin üretiminden, taşınması ve tüketimine kadar geçirdiği yolculukta ve geri dönüşümü olup olmadığına göre değerlendiriliyor.

Karbon ayak izini azaltmak için bazı öneriler var onları aynen alıyorum;

Birincil karbon ayak izlerini azaltmak için;

1.  Tatiller; Uçakla gitmeyin. (Her yere araba ile gidenler düşünsün benim tuzum kuru:) )

2.  Elektrik; Yenilenebilir enerji kullanın. (güneş ve rüzgar enerjisi gibi)

3.  Doğal Gaz; Isınma için güneş enerjisi kullanının; bu yolla doğal gaz faturanızı yılda yüzde 70 oranında azaltabilirsiniz.

4. Seyahat; Mümkün olduğunca toplu taşıma araçlarını kullanın. Yerel otobüs hizmetlerinizi öğrenin ve kullanın. (Toplu taşıma araçları bayanlara uygun hale gelirse, özellikle balık istifi seyehat şeklindeki türleri için başka çözümler sunulursa )

5. Araba; Paylaşma Yolculuk ayak izinizi azaltmak için işe giderken arabanızı paylaşabilirsiniz. ( aynı evde iki üç arabası olanlar bu durumda daha çok karbon ayak izine sahip )

İkincil karbon ayak izlerini azaltmak için;

Birşeyler satın aldığınız zaman, bu ürünlerin nerelerde üretildiğini ve üretimde hangi maddelerin kullanıldığını göz önüne alın. İmalat ya da nakliyesinde yüksek emisyona sahip olan ürünlerden mümkün olduğunca kaçınılmalıdır. Sözgelimi:

1. Şişe suyu; Çoğu Avrupa ve Kuzey Amerika ülkesinde musluk suyunu kullanma konusunda herhangi bir sakınma olmamasına rağmen insanlar şişe suyu alma konusunda ısrar etmektedir. Eğer şişe üzerinde volkanik kaynaklardan geldiği konusunda bir ibare varsa uzak bir yerden ithal edildiğinden emin olabilirsiniz. Suyun nakliyesinin karbon Ayak izini hayal edin. Bir de buna şişeleme ve/veya geridönüşümden kaynaklanan emisyonları ekleyin. ( Avusturalyada pet şişeler çeşme suyuna ulaşılabilen yerlerde yasak. Pet şişelerin dönüşümü yok ve bu ülke çeşme sularını arıtıp halkına sunuyor, halk ekstradan para ödemeden temiz içilebilir suya her yerde çeşmeden ulaşabiliyor.)

 2. Uzak mesafelerden gelen yiyecek ve içecekler; Süpermarkete gittiğiniz zaman satın aldığınız yiyeceklerin hangi ülkeden geldiğini anlamak için etiketine bakınız. İngiltere’de sonbaharda Yeni Zelanda elması almaya gerek yoktur, ama insanlar buna pek dikkat etmezler. Yapacağınız en iyi şey kendi meyve ve sebzelerinizi kendi bahçenizde yetiştirmek olacaktır. Bir elma ağacı diktiğinizde hem bir sürü mevyeye sahip olursunuz hem de bu ağaç atmosferdeki karbon miktarının azaltılmasına katkıda bulunur. (Popülaritesi yüksek diye ülkemizde yetişmeyen besinleri tüketme çabasında olmanın mantığı yok yani )))

3. Et tüketimi; Et tüketmini, özellikle kırmızı et tüketimini azaltın. ( Ben kırmızı eti çok seviyorum ancak zaten maddi olarak abartılı kırmızı et tüketenimizmi var?)

4.Uzak ülkelerden gelen elbiseler; Satın almadan önce elbiselerin etiketlerini kontrol edin. Eğer 1000 milden daha uzak bir ülkeden gelmişse başka elbise aramaya devam edin. ( Elit, markalı ve belli ülkelerin ürünü diye satılan giysiler gibi ucuz diye aldığımız kıyafetlerde buna dahil )

5.Fazla ambalajlanmış ürünler; Gereksiz ambalaja sahip ürün ve hizmetlerden uzak durun. Daha fazla söze gerek var mı? (bu konu biraz düşündürdü bilgisayarı ambalajından çıkarırken kırk gömlekten çıkarır gibi uğraşmıştım. Demekki kötü bişey bu araç )))

Bu konuyu dün izlediğim bir Tv programından aldım. Daha önce duymuştum ancak farkındalığımı dün artırdım. Ben kendimce dünyaya verdiğim yükü biraz hesapladım fazla ağırlık yapmiyorum gibi. Merak edenler varsa http://www.karbonayakizi.comalculatoralculator.aspx linkinden karbon ayak izlerine bakabilirler. Ülke, ev, tüketim, ulaşım gibi bir çok ayrı kategoride hesaplama yapıyor. Yanınıza elektrik, doğalgaz benzeri faturalarınızı almayı ve bu faturaları 12 ay üzerinden yıllık ortalama olarak yazmayı unutmayın :)

Atmosferdeki karbondioksit ve metan oranlarındaki artış dünya yüzeyinin sıcaklığını yükseltmektedir. CO2 oranındaki artış dünyanın yüzeyini ısıtmakta ve kutuplara yakın buzların erimesine yol açmaktadır. Buzlar eridikçe yerlerini kara veya sular almaktadır. Kara ve suların buza oranla daha az yansıtıcı olması güneş ışınımı emilimini arttırmakta ve dolayısıyla buzullarda daha fazla erimeye yol açmaktadır. Karbon ayak izimizin büyüklüğü maalesef küresel ısınmayı daha fazla artırıyor. Bu kavurucu sıcaklarda herkezin payı var.

Kolay gelsin... Daha temiz bir dünya için lütfen duyarlı olalım.