Bencilik bencillik ego gibi kavramlarda size katılıyorum Katılmadığım nokta şu..Benim otobüste birine yer vermememle yer vermem arasındaki ben cilik..İbadet etmek le bir insana zarar vermek arasındaki ben cilik...Bir insana karşılıksız yardım etmekle bir insandan intikam almak arasında ki ben cilik..Bunlar değil mi zaten İYİ VE KÖTÜ, GÜZEL VE ÇİRKİN ARASINDAKİ FARKLARI YARATAN...
"Ben", "benci", "bencil"... Daha açıklayıcı olması açısından bu kavramların Arapça karşılıklarından yardım alalım. Sırasıyla: "ene", "enayi", "enaniyet"... Sizin sorguladığınız şey "benci"lik yani "enayi"lik... "Enayi"nin lügat karşılığına baktığınızda "fazla bön", "avanak", "budala", "ahmak" gibi ifadeler görürsünüz. Yani menfaatlerini fark edemeyen kişi. Farkındalık duygusundan mahrum, kendi yararına olan şeyleri göremeyen. Ve dahi onun peşinden koşamayan. Tam da bu yüzden aşağılanma sebebi. Tabii bu avami yorum. [Kavramları avam [bilgiç], havas [bilgin], ehassül havas [bilge] nazarından yorumlamak genelde faydalıdır]
Havas'ın yorumu: enayilik, biteviye "ene"ye yatırım yapan, onu besleyen ve hatta şişiren kişinin sıfatı. Yani kendini bir şey sandığı için kibirli davranan ve bu mağrurluktan dolayı zarara uğrayanın. Tevazudan bihaber olanın... Havas'a göre kınanma sebebidir enayilik. Bu yüzden "benci" ile "bencil" çok yakın anlamlıdır. Hatta kimi zaman girift haldedir.
Ehassül Havvas ise enayiliği iltifat olarak görür. Çünkü enayi olan kişi "madde"den vazgeçip "mana" aleminde dolaşan kişidir. "Fayda" prensibinin değil "haz" prensibinin peşinde koşan ve bu yüzden çıkarlarından feragat edip bile isteye kaybeden kişinin sıfatıdır. Bu yüzdendir ki "bencil"likteki "ben" ile "benci"deki "ben" aynı "ben" değildir.
Şu soruya cevap bulduğumuzda konu vuzuh bulacaktır sanırım: En önemli "enaniyet" sembolü olan Şeytan neden "enayi" sıfatı ile tanımlanmaz?
Güzel detay yakalamışsınız. Aslında sanıyorum ki bu kendimiz için olan her şeyin maneviyata ait olan kısmı bencillik olarak kabul edilmiyor. Otobüste yaşlı bir insana yer veriyoruz, bu bizi manevi olarak yüceltiyor ve yaşadığımız bariz bi tatmin var... yani bu durum yine kendimiz için. "Ben"in merkezde olmadığı bi davranış biçimi de yok bu taraftan baktığımızda. Belki de "bencillik" kelimesi yetersiz, ifade anlamı tam karşılamıyor veya da başka bir kelime de olmalıydı iki ayrı anlamı farklı şekilde ifade edebileceğimiz.
Üzerine çok şey söylenebilir, dediğim gibi güzel bi detay yakalamışsınız. Derin düşünce adına tebrik ederim sizi :) Teşekkürler paylaşım için.
İyi de avutma_beni ; her iki zıt davranış şeklinde de ''ben '' kavramı öne çıkıyorsa, kurtulmanın çaresi var mı bu bencillik olgusundan?
Güzel bir konuya parmak basmışsınız. Düşündürücü farklı bir yaklaşımdı. Kutluyorum sizi..
yazı mükemmel ama yorumlar muhteşem !...
YORUMLAR
Güzel bir konuya parmak basmışsınız. Düşündürücü farklı bir yaklaşımdı. Kutluyorum sizi..